Aproximación al estudio de la morfología setígera en algunas especies ibéricas de los géneros Glycera Savigny, 1818 y Glycerella Arwidsson, 1899 (Polychaeta, Glyceridae)

Autores/as

  • J. Parapar Departamento de Bioloxía Animal, Bioloxía Vexetal e Ecoloxía, Facultade de Ciencias, Universidade da Coruña, A Coruña
  • J. Moreira Estación de Bioloxía Mariña da Graña, Universidade de Santiago de Compostela, Ferrol

DOI:

https://doi.org/10.3989/graellsia.2010.v66.016

Palabras clave:

Península Ibérica, Polychaeta, Glyceridae, Glycera, Glycerella, sedas

Resumen


A partir del estudio al Microscopio Electrónico de Barrido (MEB) de las sedas espinígeras de varias especies del género Glycera Savigny, 1818 (Glycera alba Rathke, 1843; Glycera fallax Quatrefages, 1850; Glycera tesselata Grube, 1863; Glycera aff. tridactyla Schmarda, 1861 y Glycera unicornis Savigny, 1818) y Glycerella Arwidsson, 1899 (Glycerella magellanica (McIntosh, 1885)), recogidas en la península Ibérica, se aborda un estudio comparado preliminar de la morfología setígera a nivel de la zona de articulación entre el mango y el artejo. Como resultado de este estudio se han revelado diferencias en el número, tamaño y forma de los dientes que componen esta zona, lo cual apunta a un potencial valor de la microestructura setígera como carácter taxonómico a nivel subgenérico en la familia Glyceridae Grube, 1850, abriendo la posibilidad de su empleo en futuros estudios de revisión del grupo. Estas diferencias, si bien no serían susceptibles de ser empleadas en la identificación taxonómica rutinaria a nivel específico por no ser fácilmente observables sin el empleo del MEB, sí podrían ser utilizadas como recurso en futuros estudios sistemáticos y filogenéticos de la familia.

Descargas

Los datos de descargas todavía no están disponibles.

Citas

Ariño, A., 1987. Bibliografía Ibérica de Poliquetos. Base de datos y catálogo de especies. Publicaciones de Biología de la Universidad de Navarra, Serie Zoológica, 16: 1-143.

Böggemann, M., 2002. Revision of the Glyceridae Grube, 1850 (Annelida: Polychaeta). Abhandlungen der Senckenbergischen Naturforschenden Gesellschaft, 555: 1-249.

Böggemann, M. & Eibye-Jacobsen, D., 2002. The Glyceridae and Goniadidae (Annelida: Polychaeta) of the Bioshelf project, Andaman Sea, Thailand. Phuket Marine Biological Center Special Publication, 24: 149-196.

Böggemann, M. & Fiege, D., 2001. Description of seven new species of the genus Glycera Savigny, 1818 (Annelida: Polychaeta: Glyceridae). Ophelia, 54 (1): 29-49.

Böggemann, M., Fiege, D. & Purschke, G., 2000. Ultrastructure of the proboscidial papillae in some Glycera species (Annelida: Polychaeta: Glyceridae). Cahiers de Biologie Marine, 41: 143-153.

Campoy, A., 1982. Fauna de España. Fauna de Anélidos Poliquetos de la Península Ibérica. Ediciones de la Universidad de Navarra. Pamplona. 780 pp.

Day, J. H., 1967. A Monograph on the Polychaeta of Southern Africa. Part I Errantia. Trustees of the British Museum (Natural History). London. 458 pp.

Eibye-Jacobsen, D., 1991. Observations on setal morphology in the Phyllodocidae (Polychaeta: Annelida), with some taxonomic considerations. Bulletin of Marine Science, 48 (2): 530-543.

Fauvel, P., 1923. Polychètes Errantes. In: Faune de France, vol. V. Le Chevalier. Paris. 488 pp.

Gardiner, S. L. 1992. Polychaeta: External Anatomy. In: F. W. Harrison & S. L. Gardiner (eds.). Microscopic Anatomy of Invertebrates, 7; Annelida, Willey-Liss, New York: 11-17.

Gilbert, K., 1984. Family Glyceridae Grube, 1850. In: M. Uebelacker & P.G. Johnson (eds.). Taxonomic guide to the polychaetes of the northern Gulf of Mexico. J. Vittor & Associates, Inc. Mobile, Alabama: 32-1 a 32-26.

Hartmann-Schröder, G., 1971. Annelida, Borstenwürmer, Polychaeta. In: Die Tierwelt Deutschands, vol. 58. 1ª edición. Gustav Fischer. Jena. 594 pp.

Hartmann-Schröder, G., 1996. Annelida, Borstenwürmer, Polychaeta. In: Die Tierwelt Deutschands, vol. 58. 2ª edición. Gustav Fischer. Jena. 648 pp.

Hausen, H., 2005. Chaetae and chaetogenesis in polychaetes (Annelida). Hydrobiologia, 535/536: 37-52. doi:10.1007/s10750-004-1836-8

Jirkov, I., 2001. Polychaeta of the Arctic Ocean. Yanus-K. Moskva. 632 pp.

Kirkegaard, J. B., 2001. Polychaetes of the families Glyceridae, Goniadidae, and Nereididae from the North Atlantic around Iceland. Sarsia, 86: 13-20.

Lee, J. H., 1984. Polychaetous annelids from the Yellow Sea. II. Family Glyceridae. Bulletin of Kordi, 6: 13-19.

O’Connor, B., 1987. The Glyceridae (Polychaeta) of the North Atlantic and Mediterranean, with descriptions of two new species. Journal of Natural History, 21: 167-189. doi:10.1080/00222938700770051

Parapar, J., O’Connor, B., Urgorri, V. & Besteiro, C., 1993. Primera cita de Glycera dayi O’Connor, 1987 (Polychaeta, Glyceridae) en las costas ibéricas. Boletín de La Real Sociedad Española de Historia Natural, Sección Biológica, 90(1-4): 43-46.

Parapar, J., Besteiro, C. & Urgorri, V., 1996. Inventario dos Poliquetos de Galicia (Annelida: Polychaeta). Cadernos da Area de Ciencias Biolóxicas. Publicación do Seminario de Estudos Galegos. 178 pp.

Parapar, J. & Moreira, J., 2009. Sobre la presencia de Glycerella magellanica (McIntosh, 1885) (Polychaeta, Glyceridae) en el litoral de la península Ibérica. Graellsia, 65(2): 225-233. doi:10.3989/graellsia.2009.v65.i2.151

Parra, S., Rodríguez, C. V., López-Jamar, E., O’Connor, B. D. S. & Viéitez, J. M., 1995. Contribución al conocimiento del género Glycera Savigny, 1818 (Polychaeta: Glyceridae) en la península Ibérica. Clave taxonómica y nuevos datos sobre Glycera oxycephala Ehlers, 1887. Boletín del Instituto Español de Oceanografía, 11(1): 53-59.

Pleijel, F., 2001. Glyceriformia. In: G.W. Rouse F. y Pleijel (ed.). Polychaetes. Oxford University Press: 111-114.

Rizzo, A. E., Steiner, T. M. & Amaral, A. C. Z., 2007. Glyceridae Grube, 1850 (Annelida: Polychaeta) from Southern and Southeastern Brazil, including a new species of Glycera. Biota Neotropica, 7 (3): 41-59.

Rodríguez, C. V. & Viéitez, J. M. 1992. Macrofauna bentónica de los primeros metros del piso infralitoral de la costa de Punta Umbría (Huelva). Boletín del Instituto Español de Oceanografía, 8(2): 327-338.

Rouse, G. W. & Fauchald, K., 1997. Cladistics and polychaetes. Zoologica Scripta. 26 (2): 139-204. doi:10.1111/j.1463-6409.1997.tb00412.x

Specht, A., 1988. Chaetae. In: W. Westheide & C. O. Hermans (eds.). The Ultraestructure of Polychaeta. Microfauna Marina, 4: 45-59.

Ushakov, P. V., 1955. Polychaeta of the far eastern seas of the U.S.S.R. Academy of Sciences of the U.S.S.R. 419 pp. [Traducción realizada en 1965 del ruso al inglés por el Israel Program for Scientific Translations].

Wilson, R. S., 2000. Family Glyceridae. In: P.L. Beesley, G.J.B. Ross & C.J. Glasby (eds.). Polychaetes & Allies: The Southern Synthesis. Fauna of Australia, Vol. 4, Polychaeta, Myzostomida, Pogonophora Echiura, Sipuncula. CSIRO Publishing. Melbourne: 127-129.

Worsfold, T. M., 2007. Identification guides for the NMBAQC Scheme: 2. Goniadidae with notes on Glyceridae (Polychaeta) from shallow areas around the British Isles. Porcupine Marine Natural History Society Newsletter, 22: 19-23.

Descargas

Publicado

2010-12-29

Cómo citar

1.
Parapar J, Moreira J. Aproximación al estudio de la morfología setígera en algunas especies ibéricas de los géneros Glycera Savigny, 1818 y Glycerella Arwidsson, 1899 (Polychaeta, Glyceridae). Graellsia [Internet]. 29 de diciembre de 2010 [citado 16 de abril de 2024];66(2):119-30. Disponible en: https://graellsia.revistas.csic.es/index.php/graellsia/article/view/170

Número

Sección

Artículos